Prosta spółka akcyjna (PSA) to typ spółki kapitałowej wprowadzony do polskiego prawa w 2021 roku, przeznaczony głównie dla startupów i przedsiębiorstw o innowacyjnym charakterze. W założeniu ma stanowić atrakcyjną alternatywę wobec spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz tradycyjnej spółki akcyjnej, eliminując bariery finansowe i formalne. PSA łączy prostotę organizacyjną z elastycznym modelem zarządzania i finansowania. W jakich sytuacjach ta forma działalności jest korzystna, a kiedy może wiązać się z ryzykiem? Przedstawiamy zalety i wady PSA oraz jej zastosowanie w praktyce.
Zalety prostej spółki akcyjnej – nowoczesne i elastyczne podejście do kapitału
Prosta spółka akcyjna oferuje szereg rozwiązań, które mogą być kluczowe dla rozwijających się przedsiębiorstw. Przede wszystkim, minimalny kapitał zakładowy w PSA wynosi symboliczne 1 zł, co obniża próg wejścia dla przedsiębiorców. Pozwala to na rozpoczęcie działalności bez konieczności dużych nakładów finansowych. To znacząca różnica wobec spółki akcyjnej, która wymaga kapitału zakładowego w wysokości co najmniej 100 000 zł. W PSA akcje mogą mieć formę niematerialną (elektroniczną), co usprawnia obrót udziałami, a możliwość uprzywilejowania akcji (np. w zakresie prawa do dywidendy czy głosu) daje elastyczność w zarządzaniu strukturą właścicielską.
Również proces rejestracji PSA jest uproszczony – można go przeprowadzić online, dzięki czemu spółka może zostać założona już w ciągu 24 godzin. Dodatkowo, PSA oferuje możliwość prowadzenia zgromadzeń akcjonariuszy oraz podejmowania uchwał z wykorzystaniem środków komunikacji na odległość. Wszystko to sprawia, że PSA jest idealnym rozwiązaniem dla firm, które działają w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu i potrzebują elastycznych rozwiązań w zakresie zarządzania.
Wady prostej spółki akcyjnej – ograniczenia i ryzyka dla inwestorów
Pomimo swoich licznych zalet, PSA nie jest pozbawiona wad, które mogą stanowić wyzwanie, szczególnie dla firm szukających dużych inwestorów. PSA nie daje możliwości notowania akcji na giełdzie, co stanowi poważne ograniczenie w pozyskiwaniu kapitału. W efekcie spółki działające w tej formie mają utrudniony dostęp do finansowania z rynku kapitałowego. Ponadto, niska wartość kapitału zakładowego, choć korzystna na starcie, może zniechęcać potencjalnych inwestorów, którzy mogą obawiać się o stabilność finansową takiej spółki.
Innym aspektem wymagającym uwagi jest podwójne, a czasem potrójne opodatkowanie. Dochody PSA są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych, a następnie – przy wypłacie dywidendy – dochód trafia do opodatkowania po stronie akcjonariuszy. To podwójne opodatkowanie może zostać potrojone, jeśli akcjonariusze zdecydują się na wypłatę środków, które wcześniej zasiliły kapitał akcyjny a co za tym idzie obsługa firmy staje się bardziej skomplikowana oraz kosztowna. Taki system może negatywnie wpłynąć na efektywność finansową PSA.
Wybór PSA a inne formy prawne – kiedy PSA jest najlepszym wyborem?
Wybór PSA w miejsce tradycyjnych form spółek, takich jak spółka z o.o. czy spółka akcyjna, powinien być podyktowany potrzebami i charakterem prowadzonej działalności. Dla startupów i firm działających w branżach nowych technologii PSA jest atrakcyjna dzięki uproszczonej strukturze i elastycznym zasadom zarządzania akcjami. Natomiast spółka z o.o., która jest powszechnie uznana i posiada dłuższą historię regulacji, może być korzystniejszym rozwiązaniem dla przedsiębiorstw poszukujących stabilności i wiarygodności w oczach kontrahentów i inwestorów. Co istotne, spółka akcyjna, choć wymaga większych nakładów finansowych, umożliwia emisję akcji na giełdzie, co może stanowić kluczowy atut w przypadku przedsiębiorstw planujących dynamiczny rozwój i ekspansję.
Dla przedsiębiorców niepewnych, która forma działalności najlepiej odpowiada ich celom biznesowym, profesjonalna obsługa firm i doradztwo prawne są kluczowe. Obsługa firm przez wyspecjalizowanych doradców może pomóc w optymalnym dostosowaniu formy prawnej do strategii biznesowej, minimalizując ryzyka związane z wyborem nieodpowiedniej struktury prawnej.
Decyzja o wyborze prostej spółki akcyjnej powinna być dokładnie przemyślana i uwzględniać nie tylko bieżące, ale i długofalowe potrzeby przedsiębiorstwa.
